Inzicht lijkt soms iets magisch: je hebt het of je hebt het niet. Maar inzicht betreft eerder een trucje dan magie. En dan volgt de vraag, hoe leert je kind dat trucje? Bijna niemand heeft inzicht in alle vakken. Zeker voor de vakken waar je kind niet zo goed in is, kan onderstaand stappenplan helpen.
Meike havo 2:
Ik heb weer een 5 voor biologie. Ik snap er helemaal niets van, ik heb alle begrippen en bronnen geleerd, maar we moeten alleen maar toepassen. Volgens mijn docent heb ik geen inzicht.
Peter, vader Meike havo 2:
Op de tafeltjesavond zei de biologie-leraar dat Meike geen inzicht heeft. Om heel eerlijk te zijn: ik heb geen idee wat hij nu precies bedoelt. Ik heb haar overhoord van biologie, ze wist alles. Maar ja, zonder inzicht geen havo natuurlijk.
Hoe komt je kind aan inzicht
Door samen onderstaand 3-stappenplan uit te voeren. Het stappenplan is geschreven voor leerlingen maar het helpt natuurlijk als jij daarbij stimuleert. Onderschat de mindset van je kind niet en benadruk de growth mindset. Zoals een leerling op mijn huiswerkklas ooit zei: “Inzicht is ook maar een stappenplannetje”.
Stap 1 Weet wat inzicht is
Inzicht is het begrijpen hoe iets in elkaar zit. Hieraan ligt kennis ten grondslag. Wanneer je kind overeenkomsten, verschillen en samenhang tussen stukken kennis ziet, groeit haar inzicht. Vergelijk het met een puzzel. De losse stukjes vormen de kennis en met inzicht leg je de stukjes in elkaar. Eerst de hoeken, dan de randjes en tot slot de rest. Kennis en inzicht kunnen moeilijk zonder elkaar. Je kind krijgt inzicht door actief met de leerstof om te gaan. Daardoor begrijpt ze beter wat ze leert en onthoudt ze het beter.
Stap 2 Ga actief met de stof om:
- Verbeeld de leerstof. Probeer samen met je kind een voorstelling te maken bij de leerstof. Je hoeft het wiel niet zelf uit te vinden. Sommige stof is al voor jullie verbeeld. Zoek via google naar digitale uitleg en vind bijvoorbeeld www.biologiepagina.nl of www.schooltv.nl. Maak een mindmap of laat je kind de stof aan jou uitleggen.
- Stimuleer de onderzoeker in jezelf. Speel samen voor onderzoekers. Stimuleer je kind tijdens het leren door vragen te stellen als Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? en Hoe?
- Pas grammatica toe. Inzicht in de talen krijgt je kind door te oefenen met de grammaticale regels. Als je kind de grammaticale regels kan toepassen zonder haar boek te raadplegen, is zij optimaal voorbereid voor de toets.
- Maak sommen en opgaven bij de exacte vakken. Je kind krijgt inzicht bij de exacte vakken door te oefenen met sommen en opgaven. Alleen de stof bestuderen heeft geen zin. Pas als je kind de moeilijkste opgaven kan maken zonder haar boek te raadplegen, is zij optimaal voorbereid voor de toets. Eerder beschreef ik de aanpak van wiskunde in 6 stappen. De eerste 5 stappen zijn ook op natuurkunde en scheikunde van toepassing.
- Maak uittreksels bij de mens- en maatschappijvakken. Door goede uittreksels te maken, krijgt je kind inzicht in de stof van de mens- en Let op, geen ellenlange samenvattingen maken of eindeloos groen en geel onderstrepen maar een kort duidelijk uittreksel maken.
Stap 3 Stel jezelf toets-vragen
Nadat je de stof actief hebt verwerkt, verplaats je jezelf in je docent. Een docent wil weten of je de stof:
- Kent
- Begrijpt
- Toepast [1]
Stel je zelf dus vragen op deze drie niveaus:
Ad 1 Vragen op kennisniveau:
- Ken je de begrippen?
- Ken je de jaartallen?
- Ken je de definities?
- Ken je de regels?
- Ken je de verschillende stappen?
- En alle andere vragen waarbij je kennis reproduceert
Ad 2 Vragen op inzicht niveau:
- Kun je de stof in eigen woorden vertellen
- Kun je de stof in eigen woorden uitleggen
- Geef eigen voorbeelden bij de stof
- Geef eigen verklaringen bij de stof
- Leg verbanden tussen de nieuwe stof en eerdere stof die je geleerd hebt
- En alle andere vragen die nagaan of je de stof snapt.
Ad 3 Vragen op toepassingsniveau:
- Kun je een concreet probleem oplossen met de geleerde stof
- Kun je keuzes beargumenteren
- Kun je conclusies onderbouwen
- Kun je afwegingen maken (enerzijds /anderzijds)
- Kun je concrete gevallen toetsen aan abstracte definities
- Kun je begrippen vertalen naar de realiteit
- En alle andere vragen waarbij je de stof toepast
Belangstelling?
Kies voor een training op school. Mentoren, docenten of studiecoaches leren effectief en efficiënt onderwijs borgen bij hen op school.
Waardevolle tip?
Vind je dit een waardevolle tip? Deel dit artikel met de knoppen hieronder op je social media.
[1] Aan deze indeling ligt de taxonomie van Benjamin Bloom ten grondslag. Deze onderwijspsycholoog ontwikkelde een taxonomie (=indeling) voor cognitieve vaardigheden (=informatie opnemen en verwerken, leren dus). De taxonomie onderscheidt 6 verschillende niveaus van leren, oplopend in moeilijkheidsgraad. De laatste drie zijn steeds hogere niveaus van toepassing.
