Leerlingen presteren beter als ze hun resultaten analyseren. Geef goede feedback in 4 stappen

Inmiddels zijn op alle scholen de resultaten van de toetsweek binnen. Maar hoe geef je als mentor écht goede feedback? Want goede feedback ondersteunt het leerproces maar slechte feedback kan het leerproces juist frustreren.

Opvallend genoeg koppelen maar weinig leerlingen hun cijfers aan hun leerproces. Terwijl wetenschappelijk onderzoek laat zien dat leerlingen juist beter presteren wanneer ze begrijpen hoe leren werkt. Daarom zou feedback zich niet primair moeten richten op het resultaat, maar op het proces dat daaraan voorafging.

Als mentor kun je daarin een enorme rol spelen. Door samen met leerlingen hun cijfers te analyseren in vier overzichtelijke stappen, help je hen inzicht krijgen in hun eigen manier van leren – en leg je de basis voor blijvende groei.

Het leerproces in 4 stappen

Leren gaat in 4 stappen. De vier stappen van leren zijn waarnemen, begrijpen, oefenen en onthouden. Docenten bieden leerstof aan en duiden vervolgens de stof. De stappen waarnemen en begrijpen vinden dus meestal in het lokaal plaats. Vervolgens gaan leerlingen oefenen met de leerstof. Ze oefenen voor een deel op school, maar grotendeels thuis. Het deel van de leerstof dat zij thuis oefenen heet huiswerk. Leerlingen leren de leerstof toepassen door serieus het huiswerk en oefentoetsen te maken. Toetsen meten ten slotte of leerlingen de leerstof kennen, begrijpen en kunnen toepassen.

Leerlingen presteren beter als ze hun cijfers analyseren

Met deze vier stappen van het leerproces kun je samen met leerlingen hun resultaten analyseren. Als het resultaat voor een toets tegenvalt, wil je weten hoe dat komt. Waar ging het fout? Is er misschien een stap in het leerproces overgeslagen? Is een bepaalde stap onderschat? Zo kun je samen bepalen welke stap zij voortaan extra aandacht moeten geven of op een andere manier moeten aanpakken. Zo leer je leerlingen om onvoldoendes niet te zien als een persoonlijk falen maar als een leermoment om verder te komen.

Help leerlingen cijfers analyseren in 4 stappen

Leerlingen presteren beter als ze hun resultaten koppelen aan hun leerproces. Help leerlingen cijfers analyseren in 4 stappen:

1. Waarnemen. Leerlingen krijgen de leerstof in de klas aangeboden. Maar nemen leerlingen de leerstof ook waar? Zijn leerlingen in de les aanwezig? Letten leerlingen op in klas? Stellen ze vragen?
2. Begrijpen. De docent legt de leerstof uit. Maar begrijpen leerlingen de leerstof nu? In het geval van saaie lessen of docenten zonder orde is de kans groot dat leerlingen de leerstof niet eens waarnemen, laat staan begrijpen. In zo’n geval is het tijd om te bespreken welke rol leerlingen hierin spelen. Geen verbeterpunten mogelijk op dat vlak? Zoek samen op internet naar online-docenten die de leerstof wel uit kunnen leggen.
3. Oefenen. Leerlingen oefenen met de stof door huiswerk te maken. Nu is ook duidelijk waar huiswerk toe dient. Waarom moeten leerlingen wiskundesommen maken als zij de stof al begrijpen? Waarom een werkboek Duits invullen als leerlingen de naamvallen al doorhebben? Beide betreffen de derde stap: oefenen. Bij tegenvallende resultaten moet je niet alleen het leren voor de toets bekijken maar ook het tussentijds oefenen. Dat tussentijds oefenen bestaat uit huiswerk maken én nakijken. En dat is precies het onderdeel dat veel leerlingen onderschatten.
4. Onthouden. Tenslotte meten toetsen of leerlingen de leerstof kennen, begrijpen en kunnen toepassen. Als het niveau van het huiswerk niet overeenkomt met het niveau van de toets, kunnen leerlingen het huiswerk maken maar vastlopen tijdens de toets. Vraag dan de vakdocent om advies. Vakdocenten weten vaak goede overhoor- en oefenprogramma’s op toepassingsniveau.

Meer weten over leerlingen optimaal begeleiden?

Kijk eens bij mijn training Mentoraat met Resultaat. In deze praktische training begeleid ik mentoren en docenten in 5 stappen naar een effectief en efficiënt mentoraat. Zo til je het onderwijs en de resultaten naar een hoger niveau.

Samen maken we een jaarplanner voor mentoren met een doorlopende leerlijn van de brugklas tot en met de examenklas. Dit is inclusief filmmateriaal, blogs en praktisch bruikbaar studiemateriaal. Schoolleiding en ouders worden ook bij het mentoraat betrokken.

Graag kom ik naar je school om samen te kijken wat ik voor jullie kan betekenen. Want een goed mentoraat dat duidelijkheid biedt aan leerlingen, ouders, mentoren en schoolleiding is een onderwijsinterventie die wél werkt! Neem gerust contact met mij op.